JIP - De gemeente

JIP - Jeugdhulp Informatie Pakket

De gemeente

Hoe zit een gemeente in elkaar?

‘De gemeente’ wordt vaak gebruikt als containerbegrip voor verschillende zaken. Wie doet wat en bij wie moet je zijn?

• Het wijkteam: voert het beleid van de gemeente uit voor het verlenen van (preventieve) zorg en toegang naar jeugdhulp;
• De (beleids)ambtenaren: maken beleid en voeren opdrachten van de wethouder uit;
• De inkoopmedewerkers: zijn uitvoerend en kopen de zorg in op basis van de richtlijnen die door de beleidsmedewerkers en wethouder zijn bepaald;
• De wethouder: wordt gecontroleerd en aangestuurd door de gemeenteraad;
• De gemeenteraad: bestaat uit politieke partijen die de wethouder controleren en kunnen aanzetten tot ander beleid.

Rol en verantwoordelijkheid van de gemeente

Gemeenten hebben sinds 2015 de rol van opdrachtgever, inkoper en regisseur van jeugdhulp en jeugdbescherming. Zij zijn verantwoordelijk voor alle ondersteuning aan kinderen, jongeren en hun ouders of verzorgers. Dit betreft alle vormen van jeugdhulp en uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering. Gemeenten werken voor de jeugdhulp samen in 42 regio’s. Daarnaast wordt er bovenregionaal samengewerkt, vooral voor de inkoop van landelijke, zeer specialistische zorg. Gemeenten hebben veel vrijheid gekregen om vorm te geven aan de jeugdhulp in de eigen regio. Hierdoor kan het per gemeente zeer verschillend georganiseerd zijn.

De ‘norm van de verantwoorde werktoedeling’ volgt uit het Besluit Jeugdwet (artikel 5.1.1.). De norm vraagt van werkgevers (wat de gemeente is voor een gecontracteerde aanbieder) dat ze professionals inzetten die over de juiste expertise beschikken en vakbekwaam zijn. Dit betekent dat gemeenten:

• Zorgen dat de taken worden uitgevoerd door of met een vakbekwame, geregistreerde professional (BIG-register of SKJ);
• Een niet-geregistreerde professional kunnen inzetten wanneer dit de kwaliteit van de hulp niet nadelig beïnvloedt of juist noodzakelijk is voor de kwaliteit van de hulp (de 'tenzij-bepaling’). Vaktherapeuten worden hierbij expliciet genoemd;
• Ervoor zorgen dat professionals kunnen werken volgens hun professionele standaarden.

 De verantwoordelijkheid van de gemeente bestaat onder meer uit:

• het versterken van het opvoedkundig klimaat in gezinnen, wijken, buurten, scholen en kinderopvang;
• het voorzien in een kwalitatief en kwantitatief toereikend aanbod van jeugdhulp;
• het adviseren over en het bepalen en inzetten van de aangewezen vorm van jeugdhulp;
• het adviseren van professionals met zorgen over een kind;
• het adviseren van kinderen en jongeren met vragen en problemen;
• het doen van een verzoek tot onderzoek bij de Raad voor de Kinderbescherming als een kinderbeschermingsmaatregel nodig is;
• het compenseren van beperkingen in de zelfredzaamheid en de maatschappelijke participatie van kinderen en jongeren;
• het voorzien in een toereikend aanbod van gecertificeerde instellingen;
• het voorzien in maatregelen om kindermishandeling te voorkomen.

Hoe kom ik in contact met de gemeente?

Je kunt je gemeente bereiken door het algemene nummer te bellen en te vragen naar de contactpersoon die over jeugdhulp gaat. Je kunt vragen hoe je deze persoon het beste kunt bereiken voor je vragen. De manager van het wijkteam weet ook welke ambtenaar gaat over jeugdhulp.

Belangrijk om te weten is dat de inkoopmedewerker zelf niets kan veranderen aan de inkoopeisen. Hij kan je wel in contact brengen met de betrokken afdeling en beleidsambtenaar.

De gegevens van de wethouder kun je vinden op de website van je gemeente bij de informatie over de gemeenteraad en het College van B&W. Je kunt de wethouder een mail sturen met een uitleg van de situatie waar je over wilt praten en deze verzoeken om een gesprek. Dit kun je bijvoorbeeld doen als je er met de beleidsmedewerker niet uitkomt.

Je kunt ook contact zoeken met de gemeenteraad. Dit is zinvol als je met de ambtenaren en wethouder niet tot een verbetering van de positie van vaktherapie komt. Op de website van je gemeente kun je zien welke commissies er zijn en waar jeugdhulp bij hoort. Je kunt hier ook zien welke raadsleden in deze vergadering aanwezig zijn. Je kunt deze commissie mailen via de griffie. Je kunt de raadsleden van de politieke partijen of de fracties ook mailen om je situatie aan voor te leggen. Vaak zijn raadsleden blij met informatie, omdat ze zelf ook niet altijd weten wat er speelt.

Factsheet VNG (Vereniging voor Nederlandse Gemeenten): Vaktherapie in de Jeugdwet

In november 2017 heeft de FVB een brandbrief geschreven aan de VNG. Er is in 2018 door de VNG en FVB samengewerkt aan een factsheet over vaktherapie in de jeugdwet die de VNG via hun website zou publiceren. Helaas hebben we geen overeenstemming bereikt over de inhoud van dit document. Wij als FVB proberen tot een oplossing te komen.

De FVB heeft intussen een eigen handreiking uitgebracht met alle informatie en handige linkjes. Deze kun je ook aan je gemeente sturen.